دی والپروئکس سدیم یک داروی ضد تشنج است که در صرع های پیچیده پارشیال و صرع های ساده و پیچیده غایب، اپیزودهای مانیک در اختلالات دوقطبی و پروفیلاکسی سردرد های میگرنی کاربرد دارد.
دی والپروئکس سدیم 250: قرص انتریک کوتد بیضی، محدب، نارنجی ، معادل 250 میلی گرم والپروئیک اسید
دی والپروئکس سدیم 500: قرص انتریک کوتد بیضی، محدب، صورتی روشن، معادل 500 میلی گرم والپروئیک اسید
به صورت بلیستر آلومینیوم آلومینیوم10 عددی و در جعبه 30 عددی توسط شرکت داروسازی سامی ساز تولید و عرضه می شود.
موارد مصرف دارو:
دی والپروئکس سدیم یک داروی ضد تشنج است که در صرع های پیچیده پارشیال و صرع های ساده و پیچیده غایب، اپیزودهای مانیک در اختلالات دوقطبی و پروفیلاکسی سردرد های میگرنی کاربرد دارد.
راهنمایی های عمومی برای بیمار :
این دارو برای بیماری فعلی شما تجویز شده است . لذا از مصرف آن در موارد مشابه و یا توصیه آن به دیگران خودداری نمایید.
قبل از مصرف این دارو موارد زیر را به اطلاع پزشک یا داروساز برسانید:
-1 وجود هرگونه حساسیت به دارو و مواد تشکیل دهنده 2 - بارداری یا شیردهی 3 - استفاده از سایر داروها -4 ابتلا به بیماریهای دیگر
موارد منع مصرف:
در صورت هر گونه حساسیت نسبت به والپروئیک اسید یا والپروات سدیم، دی والپروئکس و اجزای تشکیل دهنده آن، درصورت نارسایی کبدی، برای پیشگیری از سردردهای میگرنی در زنان باردار، درصورت اختلالات چرخه اوره، درصورت اختلالات میتوکندری ناشی از جهش در پلیمراز گاما (سندرم آلپرز هوتنلوچر) و کودکان زیر دو سال مشکوک به این اختلالات، مصرف دی والپروئکس ممنوع است.
مصرف در دوران بارداری و شیردهی:
بارداری: به دلیل اثرات زیانبار نقص در سیستم عصبی جنین، بهتر است در دوران بارداری مصرف نشود و از درمان های جایگزین استفاده شود. (مگر اینکه منافع مصرف در مقابل خطرات احتمالی، ارزیابی گردد.)
شیردهی: به دلیل ترشح دارو در شیر ، در صورت تجویز در دوران شیردهی ، باید بسیار با احتیاط مصرف شود.
هشدار ها:
• سمیت کبدی که معمولاً در شش ماه اول درمان رخ می دهد و با علائمی مانند ضعف، ورم صورت، بی اشتهایی و استفراغ بروز می کند. آزمایش عملکرد کبدی باید قبل از درمان و در فواصل مکرر پس از آن انجام شود. در بیماران با سابقه اختلال کبدی باید احتیاط کرد. كودكان زير دو سال در حد زیادی در خطر ابتلا به سمیت کبدی هستند، مخصوصا آنهایی که چند داروی ضدتشنج دیگر نیز مصرف میکنند، یا آنهایی که مبتلا به اختلالات مادرزادی متابولیک هستند یا اختلالات تشنج شدید همراه با عقب ماندگی ذهنی دارند و مبتلایان به بیماری ساختاری مغز، باید احتیاط کنند.
• قبل از شروع درمان و در فواصل دوره ای، همچنین قبل از جراحی ها باید سلول های خونی و پارامترهای انعقادی کنترل شوند. خونریزی یا کبودی می تواند نشانه اختلالات خونی باشند.
• درصورت داشتن علائم درد شکم، تهوع، استفراغ و بی اشتهایی که ممکن است نشانه پانکراتیت باشد، سریعا به مراکز درمانی مراجعه کنید. درصورت تشخیص پانکراتیت، دی والپروئکس باید قطع و درمان جایگزین شروع شود
• هرگونه تغییر غیرمعمول در روحیه، رفتار یا افسردگی شدید یا افکار خودكشی سریعا به پزشک مراجعه کنید.
• افراد مسن دوز کمتری از دی والپروئکس نیاز دارند و به دلیل کاهش کلیرانس در این افراد، دوز دارو باید آهسته افزایش یابد و مصرف مایعات و مواد مغذی و کمبود آب بدن، خواب آلودگی بررسی شود.
• در صورت بی حالی، استفراغ یا تغییر هوشیاری و همچنین استفاده همزمان با توپیرامات، ممکن است سطح آمونیاک بالا رفته باشد و در پی آن کاهش دمای بدن رخ دهد که دراین صورت، دارو باید قطع گردد.
• واکنش های حساسیتی، عفونت، تب، بثورات جلدی ممکن است نشانه ی ائوزینوفیلیا باشد. با تشخیص ائوزینوفیلیا، دارو باید قطع گردد.
• والپروات ممكن است منجر به تغییر در نتیجه آزمایش كتون ادرار و آزمایش عملکرد تیروئید شود.
تداخلات دارویی:
• داروهای القا کننده آنزیم های کبدی مانند فنی توئین، کاربامازپین، پریمیدون، فنوباربیتال، ریفامپین و داروهای ضد بارداری حاوی استروژن می توانند کلیرانس والپروات را افزایش دهند، در حالی که مهارکننده های آنزیم مانند فلبامات می توانند کلیرانس والپروات را کاهش دهند و تنظیم دوز باید صورت گیرد.
• آسپرین در دوزهای ضد تب (11 تا 16 میلی گرم به ازای هر کیلوگرم) برای کودکان، باعث کاهش پروتئین بایندینگ و مهار متابولیسم والپروات می شود و باید احتیاط کرد.
• آنتی بیوتیک های کرباپنم مانند: اترپنم ، ایمی پنم ، مروپنم و ... ، اگر باعث کاهش غلظت اسید والپروئیک سرم شوند یا تشنج کنترل نشود ، روش درمانی ضد باکتری یا ضد تشنج دیگری را در نظر بگیرید.
• کلرپرومازین باعث افزایش سطح والپروات پلاسما می شود.
• کلونازپام: مصرف همزمان والپروات و کلونازپام ممکن است باعث القا وضعیت صرع غایب شود.
• تنظیم میزان دوز آمی تریپتیلین، نورتریپتیلین، وارفارین، زیدوودین ممکن است لازم باشد.
• والپروات، مکانیسم داروهای دیازپام، اتوسوکسیمید، لاموتریژین، فنی توئین را مهار می کند.
• مصرف همزمان والپروات و پروپوفول ممکن است منجر به افزایش سطح پروپوفول خون شود.
• والپروات باعث کاهش کلیرانس روفینامید و لورازپام می شود.
• وارفارین: آزمایشات انعقادی باید تحت نظر گرفته شود.
• تجویز والپروات و توپیرامات باهم، باعث افزایش آمونیاک (همراه با آنسفالوپاتی یا بدون آن) می شود و باید سطح آمونیاک بررسی شود.
مقدار و نحوه مصرف دارو:
مقدار مصرف دارو باید توسط پزشک تعیین شود اما مقدار معمول مصرف آن:
صرع پارشیال پیچیده: با 10تا 15 میلی گرم بر کیلوگرم وزن بدن، در روز شروع می شود و در صورتی که بیمار تحمل کند و نیاز داشته باشد، در فواصل یک هفته ای، 5 تا 10 میلی گرم بر کیلوگرم از وزن بدن، می تواند افزایش یابد.
و برای تغییر از چند دارویی به تک دارویی، داروی ضد صرع دیگر را می توان در هر 2 هفته تقریبا 25٪ کاهش داد. این کاهش ممکن است با شروع درمان دی والپروئکس شروع شود یا 1 تا 2 هفته به تعویق بیفتد، سرعت و مدت حذف داروی دیگر ، می تواند متغیر باشد.
صرع غایب: شروع با 15 میلی گرم بر کیلوگرم وزن بدن در روز می باشد و در صورتی که بیمار تحمل کند و تشنج کنترل شود، در فواصل یک هفته ای، 5 تا 10 میلی گرم بر کیلوگرم از وزن بدن در روز، می تواند افزایش یابد.
دوز آنتی مانیک: با 750 میلی گرم در روز، در دوزهای منقسم شروع می شود و هر چه سریعتر، برای رسیدن به کمترین دوز موثر درمانی که اثرات مطلوب بالینی داشته، افزایش می یابد و بعد از 14 روز می توان به افزایش غلظت رساند.
پروفیلاکسی سردردهای میگرنی: خوراکی با دوز 250 میلی گرم دو بار در روز.
حداکثر دوز: 60 میلی گرم بر کیلوگرم از وزن می باشد.
نکات قابل توصیه:
• دارو را به طور کامل بلعیده و از جویدن، خرد یا نصف کردن آن بپرهیزید.
• این دارو ممکن است موجب خواب آلودگی شود، لذا حین مصرف از رانندگی و کار با وسائلی که نیاز به هوشیاری کامل دارند خودداری شود.
• در طول مصرف دارو به دلیل افزایش احتمال عفونت به خصوص عفونت لثه و دهان ، بهداشت دهان و دندان خود را رعایت کنید.
• آزمایش های خون باید به طور مرتب انجام شود.
• در صورت فراموش کردن یک دوز دارو، به محض یادآوری مصرف شود و در صورتی که نزدیک زمان مصرف دوز بعدی باشد، از آن صرف نظر شود و دارو دو برابر مصرف نشود.
عوارض جانبی دارو:
هر دارو به موازات اثرات درمانی ممکن است باعث بروز عوارض ناخواسته نیز بشود. اگرچه همه عوارض در یک فرد دیده نمی شود در صورت بروز عوارض زیر با پزشک یا داروساز مشورت نمائید. عوارض شایع عبارتند از: تهوع، سردرد، درد شکم، ریزش مو متناوب، تاری دید، بی اشتهایی، ضعف و خواب آلودگی، لرزش، تحریک گوارشی، اسهال، افزایش وزن، هایپرآمونیا، ترومبوسیتوپنی وابسته به دوز (کاهش پلاکت خون)، سرگیجه، سندرم آنفلوانزا، بی خوابی، دوبینی، وزوز گوش، سایر عوارض نادر بوده است.
مسمومیت:
در صورت مصرف بیش از حد دارو، فورا به مراکز درمانی مراجعه نمائید. ممکن است خواب آلودگی، بلوک قلب، کما عمیق و هیپرناترمیا (افزایش سدیم) ظاهر شود. همودیالیز یا همودیالیز همراه هموپرفیروژن می تواند غلظت دارو را کاهش دهد. میزان اثربخشی لاواژ یا استفراغ به مدت زمانی که از مصرف دارو گذشته، بستگی دارد. اقدامات حمایتی نیز باید با توجه به اطمینان از خروج کافی ادرار انجام شود. نالوکسان اثرات تضعیف کننده سیستم اعصاب مرکزی (حاصل از مسمومیت با والپروات) را ازبین بردن می برد و اثرات ضدتشنجی والپروات را معکوس می کند، در بیماران صرعی با احتیاط مصرف شود.
ویژگی های فارماکولوژیک:
مکانیسم اثر: سدیم دی والپروئکس در دستگاه گوارش بصورت یون والپروات جدا می شود، احتمالا اثر ضدصرعی آن به دلیل افزایش غلظت GABA در مغز است.
خصوصیات فارماکوکینتیک:
پیک پلاسمایی قرص 4 ساعت بعد از مصرف ایجاد می شود و غذا باعث کاهش جذب آن میگردد. اتصال پروتئینی وابسته به غلظت است و مقدار دارو آزاد از 10تا 18/5 % متغیر می باشد همچنین در افراد مسن و بیماریهای مزمن کبدی، کلیوی کاهش می یابد.
والپروات تقریباً به طور کامل توسط کبد متابولیزه می شود. در مونوتراپی بیماران بالغ، 30-50 % از دوز تجویز شده در ادرار به عنوان یک ترکیب گلوکورونیده کنژوگه ظاهر می شود. راه دیگر متابولیزه، اکسیداسیون β میتوکندری است که بیش از 40 % دوز را تشکیل می دهد و کمتر از 15-20 % دوز توسط سایر مکانیسم های اکسیداتیو از بین می رود. کمتر از 3 % از دوز تجویز شده بدون تغییر در ادرار دفع می شود. ميانگين نيمه عمر مونوتراپي والپروات در رژيم هاي خوراكي در دوز 250 تا 1000 ميلي گرم، 9 تا 16 ساعت است.
اجزای تشکیل دهنده:
سپی فیلم، منيزيوم استئارات، پروپیلن گلایکول، میکروکریستالین سلولز، تالک، الکل، پوویدون، آئروزیل، رنگ آبی ایندیگوتین دی سولفونات و قرمز پونسه آ و یا زرد سانست، متاکریلات، سدیم استارچ گلیکولات.
شرایط نگهداری:
• دارو در دمای کمتر از 30 درجه سانتی گراد ، دور از نور و رطوبت ، درون بسته بندی ارائه شده نگهداری شود.
• دارو دور از دسترس کودکان نگهداری شود.
• از مصرف و نگهداری داروی تاریخ گذشته خوداری شود.