آتنولول

آتنولول 50: قرص گرد (قطر 8 میلی متر) محدب روکشدار خط دار نارنجی رنگ محتوی 50 میلی گرم آتنولول. آتنولول 100: قرص گرد (قطر 10 میلی متر) محدب روکشدار خط دار نارنجی رنگ محتوی 100 میلی گرم آتنولول. آتنولول 50 به صورت بلیستر های آلومینیوم_پی وی سی 20 عددی و در جعبه  100 عددی و آتنولول 100 به صورت آلومینیوم_پی وی سی10 عددی و در جعبه

آتنولول 50: قرص گرد (قطر 8 میلی متر) محدب روکشدار خط دار نارنجی رنگ محتوی 50 میلی گرم آتنولول.

آتنولول 100: قرص گرد (قطر 10 میلی متر) محدب روکشدار خط دار نارنجی رنگ محتوی 100 میلی گرم آتنولول.

آتنولول 50 به صورت بلیستر های آلومینیوم_پی وی سی 20 عددی و در جعبه         100 عددی و آتنولول 100 به صورت آلومینیوم_پی وی سی10 عددی و در جعبه     100 عددی توسط شرکت داروسازی سامی ساز تولید و عرضه می گردد. 

دسته دارویی و موارد مصرف:

این دارو در دسته بتابلوکرها قرار دارد و در مدیریت فشار خون بالا، آنژین صدری به دلیل آترواسکلروز عروق کرونر، انفارکتوس حاد میوکارد و آریتمی های قلبی استفاده می شود.

راهنمایی عمومی:

این دارو برای بیماری فعلی شما تجویز شده است، لذا از مصرف آن در موارد مشابه و یا توصیه مصرف آن به دیگران جدا خودداری نمایید. قبل از مصرف این دارو موارد زیر را به اطلاع پزشک یا داروساز برسانید.

1 - وجود هرگونه حساسیت به دارو و مواد تشکیل دهنده

2 - بارداری یا شیر دهی

3 - استفاده از سایر داروها

4 - ابتلا به نارسایی کلیه شدید کلیوی 

مصرف در بارداری و شیر دهی:

بارداری: آتنولول در دسته D قرار دارد و در صورت تجویز در زن باردار می تواند به جنین آسیب برساند. استفاده از آتنولول در زنانی که باردار هستند یا ممکن است باردار شوند، مستلزم آن است که منافع و خطرات احتمالی آن، توسط پزشک سنجیده شود و باید بیمار را از خطرات احتمالی آن برای جنین آگاه کرد.

شیردهی: تجمع قابل توجهی از آتنولول در شیر مادر وجود دارد. نوزادان متولد شده از مادرانی که در هنگام زایمان یا شیردهی آتنولول دریافت می کنند ممکن است در معرض خطر هیپوگلیسمی و برادی کاردی باشند. به طور کلی مصرف قرص آتنولول در دوران بارداری یا خانمی که در دوران شیردهی است توصیه نمی شود و باید احتیاط کرد.

هشدارها:

-1 آتنولول نباید به طور ناگهانی قطع شود و دوز آن باید به تدریج در یک دوره 7 تا 14 روزه قطع شود. بیماران باید در طول قطع، به ویژه بیماران ایسکمیک قلبی، تحت نظر باشند.

-2 قبل از انجام جراحی های بزرگ و استفاده از داروهای بیهوشی پزشک را از مصرف داروی آتنولول مطلع سازید. ارزیابی خطرات احتمالی و منافع به دنبال  قطع بتابلاکر باید برای هر بیمار انجام شود. مصرف مزمن آتنولول نباید مطابق روال عادی قبل از اعمال جراحی اصلی قطع گردد. هر چند مصرف آن ممکن است خطرات ناشی از بیهوشی عمومی و روند جراحی را افزایش دهد.

-3 آتنولول در بیماران دارای نارسایی احتقانی قلب می تواند این نارسایی را تشدید کند و باید با احتیاط تجویز شود. حتی در بیماران بدون سابقه نارسایی قلبی، داروهای بتابلاکر در برخی موارد می‌توانند منجر به نارسایی قلبی شوند.

-4 با استفاده همزمان از آتنولول و مسدود کننده های کانال کلسیم، ممکن است برادی کاردی و بلوک قلبی رخ دهد.

-5 بیماران مبتلا به بیماری برونکواسپاسم، به طور کلی، نباید بتابلاکر ها را دریافت کنند. با این حال، آتنولول به دلیل انتخاب نسبی بتا 1، ممکن است با احتیاط در بیماران مبتلا به بیماری برونکواسپاسم استفاده شود.

-6 آتنولول در بیماران دیابتی باید با احتیاط مصرف شود زیرا ممکن است علائم تاکی کاردی (افزایش ضربان قلب) ناشی از هیپوگلیسمی را بپوشاند.

-7 آتنولول ممکن است برخی از علائم بالینی (مانند تاکی کاردی) ناشی از پرکاری تیروئید را پنهان کند.

-8 آتنولول در بیماران مبتلا به فئوکروموسیتوم درمان نشده، نباید تجویز شود.

-9 در موارد نادری که بیمار تحت درمان با آتنولول علائمی را بروز می‌دهد که ممکن است ناشی از ضربان قلب آهسته باشد و ضربان نبض در حالت استراحت به کمتر از 50-55 ضربه در دقیقه کاهش یابد، دوز باید کاهش یابد.

-10 آتنولول ممکن است باعث واکنش ازدیاد حساسیت از جمله آنژیوادم و کهیر شود.

-11 آتنولول در افراد مسن باید با احتیاط مصرف شود و با دوز کمتر شروع شود.

-12 از آنجایی که آتنولول از طریق کلیه ها دفع می شود، در بیمارانی که کلیرانس کراتینین کمتر از ml/min/       m2    دارند، دوز باید کاهش یابد. 

موارد منع مصرف: 

آتنولول در برادی کاردی سینوسی، بلوک قلبی درجه دوم و سوم، شوک با منشاء قلبی، نارسایی قلبی کنترل نشده، فئوکروموسیتوم درمان نشده، اسیدوز متابولیک، افت فشار خون و اختلالات شدید گردش خون شریانی محیطی منع مصرف دارد. 

همچنین در بیمارانی که سابقه ازدیاد حساسیت به آتنولول یا هر یک از اجزای فرآورده دارویی دارند، منع مصرف دارد.

مقدار و نحوه مصرف:

مقدار مصرف معمول برای فشار خون بالا در بزرگسالان:

دوز اولیه آتنولول 50 میلی گرم به صورت یک قرص در روز است. اثر کامل این دوز معمولاً در عرض یک تا دو هفته مشاهده می شود. اگر پاسخ مطلوب حاصل نشد، دوز آتنولول باید به 100 میلی گرم به صورت یک قرص در روز افزایش یابد. 

مقدار مصرف معمول برای آنژین صدری:

دوز اولیه آتنولول 50 میلی گرم به صورت یک قرص در روز است. اگر در عرض یک هفته پاسخ مطلوب حاصل نشد، دوز آتنولول باید به 100 میلی گرم به صورت یک قرص در روز افزایش یابد. برخی از بیماران ممکن است برای اثر مطلوب به دوز 200 میلی گرم یک بار در روز نیاز داشته باشند.

مقدار مصرف معمول برای انفارکتوس حاد میوکارد:

در بیمارانی که منع مصرف در استفاده از بتا بلوکر وریدی دارند و در بیمارانی که دوز کامل آتنولول داخل وریدی را تحمل می کنند. پس از آن، آتنولول را می توان به صورت خوراکی 100 میلی گرم یک بار در روز یا 50 میلی گرم دو بار در تجویز کرد.

تنظیم دوز در بیماران مسن یا بیماران مبتلا به نارسایی کلیوی:

کلیرانس کراتینین:                                 :50 میلی گرم روزانه

کلیرانس کراتینین:                               : 25 میلی گرم روزانه

در بیماران تحت همودیالیز باید 25-50 میلی گرم آتنولول خوراکی بعد از هر دیالیز داده شود. 

تداخلات دارویی:

-1 آتنولول در بیمارانی که از داروهای کاهش‌دهنده کاتکول آمین (مانند رزرپین)، مسدودکننده‌های کانال کلسیم (مانند وراپامیل و دیلتیازم) و یا داروهای ضد آریتمی (مانند دیسوپیرامید و آمیودارون) استفاده می‌کنند، با اثر افزایشی همراه است و باید با احتیاط مصرف شود، همچنین بیماران باید -2 اگر آتنولول و کلونیدین به طور همزمان تجویز شوند، آتنولول باید چند روز قبل از قطع تدریجی کلونیدین قطع شود زیرا بتا بلاکرها ممکن است فشار خون برگشتی را تشدید کنند که می تواند به دنبال قطع کلونیدین باشد. 

-3 مصرف همزمان داروهای مهارکننده پروستاگلاندین سنتتاز، به عنوان مثال ایبوپروفن و ایندومتاسین ممکن است اثرات کاهش فشار خون بتابلاکر ها را کاهش دهند. 

-4 مصرف همزمان آتنولول با انسولین و داروهای خوراکی ضد دیابت ممکن است منجر به تشدید اثرات کاهش قند خون این داروها شود. علائم هیپوگلیسمی، به ویژه تاکی کاردی، ممکن است پنهان شود.

-5 گلیکوزیدهای دیجیتال و بتابلاکرها هدایت دهلیزی-بطنی را کند      می کنند و ضربان قلب را کاهش می دهند، مصرف همزمان آتنولول با این دارو ها می تواند خطر برادی کاردی را افزایش دهد.

-6 استفاده همزمان از عوامل سمپاتومیمتیک، مانند آدرنالین (اپی نفرین)، ممکن است اثر بتابلاکرها را خنثی کند.

-7 هنگام استفاده از داروهای بیهوشی همراه با آتنولول باید احتیاط کرد. باید به متخصص بیهوشی اطلاع داده شود. استفاده از بتابلوکرها همراه با داروهای بیهوشی ممکن است منجر به کاهش تاکی کاردی رفلکس و افزایش خطر افت فشار خون شود.

برادی کاردی (کاهش ضربان قلب)، افت فشار خون، سردی اندام ها، خستگی، سرگیجه، تهوع، افسردگی، اختلالات گوارشی، آگرانولوسیتوز، بثورات اریتماتوز، تب همراه با درد و گلودرد، اسپاسم حنجره و ناراحتی تنفسی.

مسمومیت:

علائم مصرف بیش از حد آتنولول عبارتند از: بی حالی، اختلال در حرکت تنفسی، خس خس سینه، مکث سینوسی و برادی کاردی، نارسایی احتقانی قلب، افت فشار خون، برونکواسپاسم و هیپوگلیسمی (کاهش قند خون) است. 

درمان مصرف بیش از حد باید به سمت حذف هر گونه داروی جذب نشده از طریق استفراغ القایی، شستشوی معده یا تجویز زغال فعال باشد. آتنولول را می توان با همودیالیز از گردش خون عمومی خارج کرد. روش‌های درمانی دیگر باید به صلاحدید پزشک استفاده شود.

ویژگی فارماکولوژیک:

مکانیسم اثر: آتنولول یک بتابلاکر (مسدودکننده گیرنده های بتا-آدرنرژیک) است که به طور انتخابی روی گیرنده بتا1- اثر می کند. انتخاب پذیری با افزایش دوز کاهش می یابد. آتنولول فعالیتهای سمپاتومیمتیک ذاتی و تثبیت کنندگی غشاء ندارد.

خصوصیات فارماکوکینتیک: جذب آتنولول متعاقب دوز خوراکی سریع و ثابت اما ناقص است (تقریباً 40-50٪) و حداکثر غلظت پلاسمایی آن 2 تا 4 ساعت پس از مصرف رخ می دهد. آتنولول متابولیسم کبدی کمی دارد یا اصلاً متابولیسم نمی شود و قسمت جذب شده عمدتاً از طریق کلیوی دفع می شود. فقط مقدار کمی از آتنولول (6%-16%) به پروتئین های پلاسما متصل می شود.

نیمه عمر حذف خوراکی آتنولول تقریباً 6 تا 7 ساعت است، اما ممکن است در نارسایی شدید کلیوی افزایش یابد. به دنبال دوزهای خوراکی 50 میلی گرم یا 100 میلی گرم، هر دو اثر بتابلاکری و کاهش فشار خون حداقل برای 24 ساعت باقی می مانند. 

مواد جانبی تشکیل دهنده:

هیدروکسی پروپیل متیل سلولز، میکروکریستالین سلولز، لاکتوز منوهیدرات، پلی اتیلن گلیکول، تالک، تیتانیوم دی اکساید، پلی سوربات، کلوئیدال سلیکون دی اکساید، سدیم استارچ گلیکولات، پویدون، منیزیم استئارات، نشاسته ذرت، رنگ زرد و رنگ قرمز.

شرایط نگهداری :

- دارو در دمای کمتر از 30 درجه سانتی گراد، دور از نور و رطوبت نگهداری شود.

- از مصرف و نگهداری داروی تاریخ گذشته خودداری شود.

- دارو دور از دسترس کودکان نگهداری شود.

آخرین تاریخ تدوین و بازبینی برگه راهنما:

بهمن 1400